Tytuł „mecenasa” nie jest tytułem fachowym, ale zwrotem grzecznościowym, używanym zarówno wobec radców prawnych jak i adwokatów, a dosyć często także względem aplikantów tych zawodów prawniczych.
W praktyce oznacza to, że mecenasem określić można zarazem radcę prawnego, jak i adwokata. Uważa się także, iż terminem tym ujmować można magistrów prawa, chociaż to praktykuje się rzadziej.
Osoba, która ukończyła studia prawnicze, lecz nie ukończyła żadnej z aplikacji prawniczej, na ogół nazywana jest po prostu prawnikiem. Nazwa „mecenas” w stosunku do osób uprawiających jeden z zawodów prawniczych jest używane tylko i wyłącznie w Polsce – w pozostałych krajach nie napotyka się go w takim wykorzystaniu.
Tytuł ten jest jedynie umowny i nie notuje się go w żadnym z aktów prawnych używanych obecnej chwili w Polsce. Innymi słowy, że w przeciwieństwie do tytułów „adwokat” oraz „radca prawny” tytuł „mecenas” nie jest poddany jakiejkolwiek ochronie prawnej.
Mając na względzie, że mecenasem nazywa się adwokatów i radców prawnych to, aby całkowicie pojąć znaczenie tego zwrotu grzecznościowego, niezbędne będzie wyjaśnienie zakresu obowiązków tych dwóch zawodów prawnych.
Warto jednakże zaakcentować, że ze względu na powiększający się zakres uprawnień radców prawnych w ostatnim dziesięcioleciu różnice między nimi, a adwokatami stają się niewielkie.
Jakie są różnice pomiędzy adwokatem a radcą prawnym?
Formalnie rzecz ujmując tytuł adwokata może uzyskać osoba, która najpierw zakończyła pięcioletnie studia prawnicze, po których odbyła toczącą się 3 lata aplikację adwokacką prowadzoną poprzez właściwy samorząd zawodowy. Co istotne, samo zakończenie aplikacji nie pozwala, żeby zostać adwokatem w Warszawie; niezbędne jest też pozytywne zdanie końcowego egzaminu zawodowego, który jest realizowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Dopiero wtedy dana osoba pozostaje wpisana na listę adwokatów i może używać tego tytułu w własnej praktyce zawodowej.
Na czym polega różnica w wynajęciu adwokata a radcy prawnego?
Wskazane jest przy tej okazji dodać, iż w przypadku radcy prawnego ścieżka do zdobycia tytułu zawodowego jest prawie jednakowa – jedyna rozbieżność polega na tym, że aplikację radcowską prowadzi inny samorząd zawodowy, a po zakończeniu aplikacji osoba zostaje wpisana na listę radców prawnych.
Zarówno adwokat, czy też radca posiadają niemal ten sam zakres obowiązków. W chwili obecnej obligatoryjną oraz kluczową rozbieżnością między tymi dwoma zawodami prawnymi jest brak możliwości zatrudnienia adwokata na bazie umowy o pracę.
Praktycznie oznafcza to, iż adwokat może współpracować z przedsiębiorstwem lub osobą fizyczną tylko na podstawie umowy cywilnoprawnej. Z kolei radca prawny może zostać zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Niemniej jednak, radca prawny nie powinien wówczas brać udziału w sprawach karnych i karnoskarbowych w charakterze obrońcy. Co ciekawe, to ograniczenie nie tyczy się pracowników naukowych a także naukowo-dydaktycznych.
